IIntegritatea, objetibotasuna, zintzotasuna eta erantzukizuna oinarrizko balio etikoak dira Nafarroako Enpresa Korporazio Publikoaren barruan dauden sozietate publikoen jardunean.
Horregatik, 2018. urteaz geroztik, Nafarroako Gobernuko sozietate publiko guztiek dugu Etika eta Jokabide Kode bat, gure balio, printzipio eta jarduteko jarraibide etikoen adierazpen formala adierazten duena. Arau-maila du gure erakundeen barruan, eta, beraz, gure eginkizun bakoitza betetzean aplikatu beharreko esparru orokor eta gida da, jokabide etiko eta arduratsua bermatzeko.
Nafarroako Gobernuko sozietate publikoetako zerbitzu bereziak ematen ari diren lan-kontratuko langile eta funtzionario guztiek, beren jarduera guztiak burutzerakoan, kode honetan jasotako balio etikoei jarraitu beharko diete, eta printzipio etikoak betetzen saiatu beharko dute, ezarritako jarduera-jarraibideak aplikatuz.
Kodea Nafarroako Gobernuko sozietate publikoak osatzen dituzten pertsona guztiei aplikatuko zaie, beren posizio hierarkikoa edozein dela ere. Beraz, plantilla osoari aplikatuko zaio, bai kontratazio finkoari, bai aldi baterakoari, bai zuzendaritzari eta Administrazio Kontseiluetako kideei.
Nafarroako Gobernuko sozietate publikoen Etika eta Jokabide Kodea esteka honetan deskarga dezakezu.
Compliance arloko jarduera osatzeko, NILSAko Arrisku Penalen Mapa bat egiten da, eta mapa horretan identifikatzen dira ekintza penalak eragin ditzaketen arloak eta ekintzak, ekintza horiek gauzatzen dituztenentzat. Horrez gain, gizarteko Delituen Prebentzioko arduradun bat izendatzen da.
2018an Etika eta Jokabide Kodea onartzearekin batera, kanal etiko bat gaitu zen pertsona juridikoarentzat soilik ondorio penalak zituzten praktikak , portaerak , ekintzak edo ez-egiteak jakinarazteko.
2023an, arau-hausteei eta ustelkeriaren aurkako borrokari buruzko informazioa ematen duten pertsonen babesa arautzen duen 2/2023 Legea indarrean sartu zenean, Kanal Etiko horren ordez informazio-kanal bat jarri da, eta kanal hori Nafarroako sozietate publikoetako langileek nahiz kanpoko edonork erabil dezakete. Helburu nagusia da korporazioan gerta daitezkeen egoera negatiboak, irregulartasunak edo jokabide desegokiak goiz detektatzen laguntzea, horiek isilpean egiaztatzea eta dagokion prozedurari ekitea.
Navarra de Infraestructuras Locales, S.A. (NILSA) enpresa publikoak Nafarroako Enpresa Korporazio Publikoaren (CPEN) partaidetza osoa du, eta Nafarroako Gobernuaren erakunde instrumentala den aldetik, arau juridiko, etiko eta moralak betearazteko estandarrik altuenak betetzeko konpromiso irmoa adierazten du. Era berean, bere jarduerak gauzatzean, iruzurraren eta ustelkeriaren aurkako jarrera irmoa erakusten du, eta interes-gatazkako egoerak ekiditen saiatzen da.
Erakundearen zuzendaritza bat dator politikarekin, eta NILSAko gainerako langileei ere zabaldu die. Zuzendaritzak eta erantzukizuneko lanpostuek politika honetan xedatutakoa behar bezala bete dadin sustatzeko beharrezko neurriak hartuko dituzte. NILSAko langileek konpromisoa hartzen dute ezarritako Etika eta Jokabide Kodea betetzeko, arduraz beteko dituzte esleitutako zereginak eta interes orokorrak zainduko dituzte, ordenamendu juridikoarekin bat, eta legezkotasun-printzipioa errespetatuta. Horrela, beren funtzioak betetzean, iruzurraren eta ustelkeriaren aurkako jarrera irmoa erakutsiko dute.
Bereziki, NILSAko langileek konpromisoa hartzen dute kontratazio publikoaren eta dirulaguntzen arloetako oinarrizko sektore-printzipioak zorrotz betetzeko (Dirulaguntzei buruzko azaroaren 9ko 11/2005 Foru Legearen 5. artikulua eta Kontratu Publikoei buruzko apirilaren 13ko 2/2018 Foru Legearen 2. artikulua), iruzurra eta ustelkeria baztertzeko helburuarekin lotuta baitaude.
NILSAk arauak betetzeko kultura sustatzen du: iruzurrarekin eta ustelkeriarekin lotutako jarduerak egiteko asmoa murrizten du eta haien prebentzioa eta antzematea errazten du, kasu horiek kudeatzeko prozedura eraginkorren garapena sustatuta. Sortutako kultura horren ondorioz, eta erakundeak hartutako beste neurri batzuen artean, NILSAk iruzurraren aurkako neurrien plan propioa onetsi du, baita planean jasotzen diren prozedurak eta neurriak ere, gerta daitezkeen interes-gatazkak eta iruzur-egoerak saihesteko eta, hala bada, zuzentzeko. NILSAk plana etengabe berrikusi eta eguneratzeko prozesuak gauzatzeko konpromisoa hartzen du.
Sozietate publikoko iruzurraren aurkako arduradunari dagozkio plana kontrolatzeko eta jarraipena egiteko eginkizunak. NILSAk erakundeko prozesu-arduradun eta -kudeatzaileen laguntza ere badu, bakoitzaren erantzukizun-arloan barne-kontroleko sistema egoki bat dagoela ziurtatzeko eta, hala badagokio, neurri zuzentzaileak behar bezala ezartzen direla bermatzeko. Ustelkeria eta iruzurra errealitate biziak eta aldakorrak direnez eta haien praktika etengabe aldatzen ari denez, NILSAk konpromisoa hartzen du ere arlo horretan bere politika etengabe berrikusi eta eguneratzeko prozesu bat egiteko. Horretarako, unean-unean lortutako emaitzak ebaluatuko ditu, unitate arduradun eta kudeatzaileekin etengabeko harremanetan, hala kontrol egokia nola zuzentzeko eta jazartzeko neurriak ezartzerakoan beharrezko ardura bermatzeko.
Iruzurraren, ustelkeriaren edo interes-gatazken berri duten pertsonek berehala jakinarazteko betebeharra ezarri da, erakundearen kanal etikoaren bidez, edo erakundeak propio prestatutako kanalen bidez. Iruzurraren aurkako Koordinazio Zerbitzu Nazionalera edo Nafarroako Foru Komunitateko Jardunbide Egokien aldeko eta Ustelkeriaren kontrako Bulegora ere jo daiteke, konfidentzialtasun-printzipioa guztiz errespetatuta.
NILSAk zero tolerantziako politika ezarri du iruzurraren eta ustelkeriaren aurka, baita kontrol-sistema bat ere, ahal den neurrian, iruzur-ekintzak prebenitzeko eta detektatzeko eta, gertatuz gero, haien eragina zuzentzeko.